ਚਰਿੱਤਰ ੧੪੯
ਇਕ ਨਸ਼ਈ ਬੰਦਾ ਨਸ਼ੇ ਲਈ ਕੁਛ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਆਮ ਹੀ ਦੇਖਣ ਵਿਚ ਆਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਲੋਕ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਘਾਟ ਤਕ ਵੇਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਹੱਦ ਤਾਂ ਓਦੋਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਨਸ਼ਈ ਦੇ ਆਪਣੇ ਘਰਦੇ ਹੀ ਨਸ਼ਈ ਦੀ ਨਸ਼ਾ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਹਥ ਪੈਰ ਮਾਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣ । ਇਸ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮੋਹ ਵੀ ਹੈ । ਆਪਣੇ ਨਸ਼ਈ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲੋਂ ਉਧਾਰ ਮੰਗਣੇ , ਚੋਰੀਆਂ ਚਕਾਰੀਆਂ ਕਰਨੀਆ ਕਈ ਵਾਰ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਕ ਆਮ ਭੋਲਾ ਇਨਸਾਨ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕਿਸੇ ਵਿਕਰੀ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪਤਾ ਓਦੋਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਆਪਣਾ ਹੀ ਘਰ ਬਾਰ ਲੁਟਾ ਬੈਠਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕੇ ਕਿਸੇ ਨਸ਼ਈ ਜਾ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾ ਕਰੋ , ਬਲਕੇ ਇਹ ਹੈ ਕੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤੋ । ਇਹੋ ਜਹੀ ਕਹਾਣੀ ਇਸ ਚਰਿਤਰ ਵਿਚ ਦਰਜ ਹੈ । ਇਕ ਅਮਲੀ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਤੀਵੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ। ਅਮਲੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਮਲ ਵਿਚ ਡੁਬਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਇਕ ਦਿਨ ਘਰ ਸਬ ਕੁਛ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਅਮਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ । ਅਮਲੀ ਨਸ਼ੇ ਬਿਨਾ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਪੰਜੋ ਤੀਵੀਆਂ ਓਸ ਨੂੰ ਮੰਜੇ ਤੇ ਪਾ ਕੇ ਪਿਡੋਂ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਲੈ ਤੁਰਦੀਆਂ ਨੇ । ਕੁਛ ਕੁ ਵਿਥ ਤੇ ਇਕ ਟੋਏ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਖਲੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਨੇ ਕੇ ਇਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੱਬ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਾਂ , ਇਸ ਤਰਹ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਇਹ ਮਰ ਹੀ ਜਾਵੇ । ਕੁਦਰਤੀ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਓਥੋਂ ਇਕ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦਾ ਟੋਲਾ ਜੋ ਊਂਠ ਤੇ ਅਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਕੋਲੋਂ ਦੀ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ , ਨਜਰੀਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਜਨਾਨੀਆਂ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਕੇ ਇਹਨਾ ਦਾ ਪਤੀ ਮਰ ਗਿਆ ਤੇ ਓਸ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਦੋ । ਵਪਾਰੀ ਜਦੋਂ ਓਹਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਆਂਦੇ ਨੇ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੋਸ਼ਿਆਰੀ ਨਾਲ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਕੋਤਵਾਲ ਕੇ ਕਾਜੀ ਨੂੰ ਲੈ ਆਂਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਕੁਛ ਲੋਕਾਂ ਨੂ ਰੋਲਾ ਪਾ ਕੇ ਇਕਠਿਆਂ ਕਰ ਲੈਂਦੀਆਂ ਨੇ । ਅਖੇ ਇਹ ਵਪਾਰੀ ਸਾਡੇ ਪਤੀ ਸਨ, ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿਤਾ ਤੇ ਸਾਡੇ ਰੋਲਾ ਪਾਣ ਤੇ ਭੱਜ ਗਏ, ਕਾਜੀ ਤੇ ਕੋਤਵਾਲ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਤਹਿ ਵਿਚ ਜਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਹਨਾ ਠੱਗ ਤੀਵੀਆਂ ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰ ਕੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਲੱਦੇ ਊਂਠ ਵੀ ਇਹਨਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦੇ ਨੇ । ਹੁਣ ਇਹ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਉਧਾਰਨ ਹੈ ਖਾਲਸੇ ( ਜੋ ਕੇ ਫੋਜੀ ਵੀ ਹੈ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਾ ਵੀ ) ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਚਾਲਕ ਬੁਧੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨੇ , ਜੋ ਠੱਗੀ, ਹੇਰਾ ਫਰੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਨੇ । ਜੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤ ਕੇ ਕਰੋ, ਇਸ ਤਰਹ ਨਹੀਂ ਕੇ ਅਖ੍ਹਾਂ ਮੀਟ ਨੇ ਪਿਛੇ ਲੱਗ ਤੁਰੋ । ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪਖੋਂ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਵਿਚ ਇਹ ਦਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕੇ ਕਿਦਾਂ ਤੀਵੀਆਂ ਦੀ ਬੁਧੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਤੀ( ਭਾਵੇਂ ਓਹ ਅਮਲੀ ਹੀ ਹੈ ) ਦੇ ਮੋਹ ਰੂਪੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਿਚ ਫਸੀ ਹੋਈ ਹੈ , ਤੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸੀ ਬੁਧੀ ਕਿਸ ਤਰਹ ਓਸ ਬੁਧੀ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਤੋਗੁਨੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ( ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ) ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਇਹਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਇਸੇ ਮੋਹ ਰੂਪੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਿਚ ਲੁਪਤ ਬੁਧੀ ਲਾਲਚ ਵਸ ( ਦੂਜੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ) ਵਿਚ ਗਵਾਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ , ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਨਿਆਂਪਾਲਕ ਬੁਧੀ (ਕਾਜੀ ਤੇ ਕੋਤਵਾਲ ) ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਖੇਡ ਸਾਰੀ ਬੁਧੀ ਦੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ , ਇਸਤਰੀ ਤੇ ਮਰਦ ਤਾਂ ਮਹਜ ਇਕ ਖਡੋਨੇ ਨੇ । ਇਹ ਬੁਧੀ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਾਂ ਵਸ ਹੋ ਕੇ ਕਈ ਕੁਛ ਕਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਪਰ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਚਲਾਕ ਬੁਧੀ ਦੀ ਚਤੁਰਾਈ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਹ ਕਹੋ " ਕੇ ਡੋਡੇ ਪੀਣੇ ਸਿਖੋ ਤੇ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨੀ ਸਿਖੋ " ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਬੁਧੀ ਨੂੰ ਤਾਰੋ ਤਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ । ਇਕ ਫਿਲਮ ਵਿਚ ਜੇ ਇਕ ਕਿਰਦਾਰ ਚੋਰੀ, ਠੱਗੀ , ਨਸ਼ਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਓਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕੇ ਓਹ ਫਿਲਮ ਸਿਖਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਸਿਖੋ । ਜੇ ਇਸ ਤਰਹ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਫ਼ਿਲਮਾ ਕਦੀ ਵੀ ਨਾ ਚੱਲਣ ਦਿੰਦੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਘਰ ਘਰ ਵਿਚ ਚੋਰ ਬੈਠੇ ਹੁੰਦੇ ।
ਡਾ. ਕਵਲਜੀਤ ਸਿੰਘ (Copyright @ TejwantKawaljit Singh. Any material edited without the permission of the author will lead to legal action at the cost of the editor)
