ਗਗਨ ਦਮਾਮਾ ਬਾਜਿਓ ਪਰਿਓ ਨੀਸਾਨੈ ਘਾਉ ॥

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਚੀਜਾਂ ਭੇਦ ਵਾਲੀਆਂ ਨੇ ਜਿਨਾ ਨੂੰ ਦਸਮ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਖੋਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਚੋਬਿਸ ਅਵਤਾਰ ਵਿਚ ਪਾਰਸ ਨਾਥ ਤੇ ਮਛਿੰਦਰ ਨਾਥ ਦਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਰਿਸ਼ੀ ਮਛਿੰਦਰ ਨਾਥ ਰਾਜੇ ਪਾਰਸ ਨਾਥ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਨ ਫਤਿਹ ਕਰਨ ਦਾ ਗੁਝਾ ਭੇਦ ਦਸਦਾ ਹੋਇਆ ਮਨੁਖ ਦੇ ਮਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੁੰਦੇ ਬਿਬੇਕ ( ਗੁਰਮਤ) ਤੇ ਅਬਿਬੇਕ (ਮਨਮਤ) ਦੇ ਯੋਧਿਆਂ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਯੁਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ :

ਦੁਹੂ ਦਿਸਨ ਮਾਰੂ ਬਜਯੋ ਪਰਯੋ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਘਾਉ ॥
ਉਮਡ ਦੁ ਬਹੀਆ ਉਠਿ ਚਲੈ ਭਯੋ ਭਿਰਨ ਕੋ ਚਾਉ ॥੬੯॥੨੯੬॥

ਭਾਵ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚ ਨਗਾਰੇ ਵਜਦੇ ਹਨ ਤੇ ਯੋਧੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਲਗਾ ਕੇ ਜਖਮੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਦੋਨਾ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਯੋਧੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵਲ ਲੜਨ ਦੀ ਚਾਹ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ। 

ਬਿਲਕੁਲ ਇਸੇ ਤਰਜ ਤੇ ਇਹੋ ਗੱਲ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਲਿਖਦੇ ਹਨ: 

ਗਗਨ ਦਮਾਮਾ ਬਾਜਿਓ ਪਰਿਓ ਨੀਸਾਨੈ ਘਾਉ ॥
ਖੇਤੁ ਜੁ ਮਾਂਡਿਓ ਸੂਰਮਾ ਅਬ ਜੂਝਨ ਕੋ ਦਾਉ ॥੧॥

ਹੁਣ ਭਗਤ ਜੀ ਨੇ ਕੋਈ ਕਿਰਪਾਨ ਪਾ ਕੇ ਬਾਹਰੀ ਯੁਧ ਨਹੀ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਅੰਦਰ ਦੇ ਯੁਧ ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਸਮ ਬਾਨੀ ਵਿਚ ਬਿਬੇਕ ਬੁਧ ਤੇ ਮਨਮਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ। ਗੱਲ ਬੁਝਣ ਦੀ ਹੈ।